Page 96 - Islamic Studies 07
P. 96
Dini təfəkkür (Əllamə Təbatəbainin baxışında) / 95
təşbihdən istifadə olunur. Məsələn, anadangəlmə kora işıq və
rənglər, yaxud həddi-büluğa çatmayan uşağa cinsi ləzzətlər barədə
danışmaq istəsək, öz məqsədimizi bir növ müqayisə, təşbih və
münasib bir misal gətirməklə ifadə edə bilərik. Buna əsasən, dünya
və varlıq aləmində maddiyyatdan tamamilə uzaq olan real
gerçəkliklər haqda (axirət aləmi, mələk və s. ) söhbət açmaq istəsək,
az bir hissə istisna olmaqla, insanlar onları dərk etməyəcək; həmin
məsələlərin adi təfəkkür, söz və bəyan yolu ilə ifadə və dərk
olunması mümkün olmadığından, onları təmsil və təşbihdən başqa
bir yolla çatdırmaq olmaz.
Allah-taala Öz kitabında buyurur:
“Biz bu kitabı ərəb dilində və oxunaqlı halda olan ləfz qərar
verdik ki, bəlkə siz onun barəsində düşünüb başa düşə biləsiniz.
Həqiqətən bu kitab Bizim yanımızda asimani kitabın əsli olan
Lövhi-məhfuzdadır, bu çox uca məqamlı və möhkəm bir əsasdır (adi
idrakların onu dərk etməsi mümkün deyil və ona nüfuz edə
1
bilməzlər).”
Başqa bir yerdə buyurulur:
“Ona yalnız pak olanlar toxunar.”
2
Həmçinin Peyğəmbəri-Əkrəm (s) və onun Əhli-beyti (ə)
barəsində buyurur:
1 “Zuxruf” surəsi, ayə-3-4
2 “Vaqiə” surəsi, ayə-79