Page 12 - Islamic Studies 07

Rəcət haqqında qısa araşdırma / 11

cavablandırmışdır.1 Həmçinin Seyyid Murtəza beşinci əsrdə rəcət
məsələsini birmənalı olaraq qəbul olunmasını təkid etmiş və bunu
şiə məzhəbində icma şəkilində qəbul olunmasına rəğmən müxalif
nəzərdə olanların bütün suallarını cavablandırmışdır.2 Təbərisi də
altıncı əsrdə rəcət barəsində çox sayda olan xəbərlərə(hədislərə)
rəğmən bu nəzərlə müxalif olanların bütün iradlarını
cavablandırmışdır.3 Bu minvalla rəcət barəsində olan inanc növbəti
əsrlərdə də şiə alimləri tərəfindən qəbul olunmaqla yanaşı həm də
müdafiə olunmuşdur. Əllamə Məclisi rəcət mövzusunda olan
hədislərin kəmiyyət və keyfiyyət baxımından necəliyi barəsində,
həmçinin ravilərin və bu mövzuda çalışan, habelə kitab yazan
alimlərin sayı barəsində yazır:
“İmamların düz danışmasına etiqad bəsləyən şəxslərin eyni
zamanda onlardan nəql olunan təvatür rəvayətləri qəbul etməməsini
anlamaq olmur. Rəcət barəsində iki yüzdən çox hədis (qırxdan çox
inanılmış və etibarlı ravilərin dilindən) nəql olunub. Həmçinin
məzhəbin alimləri tərəfindən əllidən çox kitab yazılmışdır....əgər bu
hədislər də mütəvatir sayılmasa bəs hansı hədislər sayılacaqdır?”4
Ümumiyyətlə rəcətin məzhəbin zəruri əsaslarından hesab
olunduğunu demək lazımdır. Çünki kimsə şiənin əsas mənbə
kitablarına nəzər yetirərsə rəcət mövzusunu məzhəbin əsas
ideologiyalarından biri olduğunu düşünəcəkdir. Əlbəttə bunu da
qeyd edək ki, bu mövzu şiənin tərəddüd etmədiyi mövzulardan biri
olmasına baxmayaraq, təbii ki, üsuli dindən sayılan ədl və imamət
mövzusundan fərqlidir. Amma kiminsə məzhəb barəsində kifayət
qədər mütaliyəsi olmaması səbəbi ilə rəcət mövzusundan xəbərsiz
qalması onun dindən və ya məzhəbdən xaric olmasına səbəb
deyildir. Əlbəttə dediklərimizin tam əksinə olarsa, yəni kifayət qədər
məlumatı olan şəxs rəcəti qəbul etməzsə, məzhəbdən çıxmış
sayılacaqdır.

1 Bax: Əvailul məqalat: səh. 46, 76-77, Əl fusulul muxtarat: səh. 153-156, Əl məsailul
sururiyyə: səh. 32, 35-36
2 Bax: Rəsailul şəriful Murtəza: c 1 səh. 125-126
3 Bax: məcməul- bəyan: c 7 səh. 367, cəvamiul cəvami: c 2 səh. 724
4 Bax: biharul-ənvar: c 53 səh. 122-123