Page 171 - Islamic Studies 07

İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI, Üçüncü il, beşinci sayı (Bahar-Yay / 2024) / 170

Giriş
Altıncı imam vəfat etdikdən sonra şiələr beş firqəyə
bölünmüşlər:

1. Navusiyyə;
Onların əqidəsinə əsasən, altıncı imam vəfat etməmişdir və hələ
də yaşamaqdadır. O, Peyğəmbərin (s) nəslindən olan və zühurunun
intizarı çəkilən Məhdidir. Zühur etdiyi gün bütün aləmə imamət
(rəhbərlik) edəcəkdir. İsmailiyyə Cə᾿fər ibni Məhəmməddən belə bir
rəvayət nəql edir: «Dağdan başımın aşağı endiyini (yə᾿ni, qətlə
yetirildiyimi) görsəniz belə, yenə də inanmayın və bilin ki, mən sizin
ağanız və rəhbərinizəm». Başqa bir rəvayətdə deyilir: «Əgər sizin
yanınıza gəlib xəstələndiyimi və ya vəfat etdikdən sonra mənə qüsl
verib kəfənləndiyimi xəbər versələr də inanmayın, çünki mən sizin
ağanız və rəhbərinizəm».
Bu firqə onu tə᾿sis edən şəxsin - Əcəlan ibni Navusun - adı ilə
bağlı olaraq Navusiyyə adlandırılmışdır və hal-hazırda tamamilə
aradan getmişdir.

2. İsmailiyyə;
Bu firqənin ardıcılları Cə᾿fər ibni Məhəmməddən sonra oğlu
İsmaili imam kimi qəbul edirlər. Onlar hələ atası sağ ikən İsmailin
vəfat etdiyini inkar edərək demişlər: İsmailin ölümü və dəfn
mərasimi onun Abbasilərdən qorunması üçün atası tərəfindən
qurulmuşdur. Sonralar İsmailiyyə bir neçə firqəyə bölünmüşdür və
bunun ən başlıca səbəbi İsmailin imaməti, sağ və ya vəfat etdiyinə
dair aparılan mübahisələr olmuşdur. (Bu barədə növbəti
dərslərimizdə söhbət açacağıq). Lakin İsmailiyyə firqələrinin
müştərək cəhəti imamət məsələsində İsmailin bu işə daha layiq
olması və onun altıncı imamın digər övladlarından üstünlüyünə olan
e᾿tiqad təşkil edir.

3. Fəthiyyə;
Fəthiyyə imam Cə᾿fər Sadiqin (ə) ikinci övladı olan Əbdullah
ibni Cə᾿fərin davamçılarına verilən addır. Baş və ayaqları enli
olduğu üçün Əbdullah «Əftəh» ləqəbi ilə məşhur olmuşdur. Bu