Page 172 - Islamic Studies 07

İsmailiyyə məzhəbi haqqında araşdırma / 171

səbəbdən də bu firqəyə Fəthiyyə adı verilmişdir. Tarixi sənədlərə
əsasən Əbdullah özünü atasının canişini e᾿lan etmişdir. Bu səbəbdən
də atası vəfat etdikdən sonra bə᾿ziləri ona qoşularaq Fəthiyyə
firqəsinin bünövrəsini qoymuşlar. Fəthiyyə davamçıları belə bir
əqidəyə əsaslanırlar ki, Əbdullah vəfat etdikdən sonra imamət onun
oğluna çatacaqdır. Lakin övladı olmadığı üçün və özü də atasının
vəfatından sonra yalnız yetmiş gün yaşadığı üçün onun tərəfdarları
yeddinci imam Cə᾿fər Kazimə (ə) üz tutdu. Beləliklə, Fəthiyyə
firqəsinə son qoyuldu.

4. Səmitiyyə;
Səmitiyyə firqəsinin tərəfdarları Məhəmməd ibni Cə᾿fəri imam
kimi qəbul etmişlər. Məhəmməd ibni Cə᾿fər «Dibac» ləqəbi ilə
məşhur olan cəsur bir şəxsiyyət olmuşdur. Hicrətin 199-cu ilində
Məkkədə Mə᾿muna* qarşı qiyam etmişdir. Zeydiyyə firqəsinin
davamçıları bu qiyamda onlara köməklik göstərsələr də, İsa Cəludi
onu yaxalayaraq Mə᾿munə təslim etmişdir. Səmitiyyə firqəsi bu
cərəyanı tə᾿sis edən Yəhya ibni Əbi Səmitin adı ilə adlandırılmışdır.
Bu firqə hal-hazırda öz fəaliyyətini tamamilə dayandırmış və
tərəfdarlarını itirmişdir.

5. Musəviyyə;
Bu firqə imam Musa Kazim (ə)-ı sonuncu imam hesab edən
şəxslərə verilən addır. Musa ibni Cə᾿fər on iki imamçı şiələrin
yeddinci imamı hesab olunur. O həzrət vəfat etdikdən sonra bir çox
tərəfdarları onun yenidən qayıdacağına e᾿tiqad bəsləsələr də, hal-
hazırda Musəviyyə firqəsi tamamilə öz fəaliyyətini dayandırmışdır.

İSMAİLİYYƏ MƏZHƏBİNİN TƏSİSÇİLƏRİ
Altıncı imamın vəfatından sonra şiələrin ümumi vəziyyəti və
onların beş firqəyə ayrılmaları artıq mə᾿lum oldu. Bəs görəsən
İsmailiyyə firqəsi kimlər tərəfindən tə᾿sis olunmuşdur?
İsmail ibni Cə᾿fər özü imamlıq iddiası edib bu firqənin
bünövrəsini qoymuşdurmu? Yoxsa, bu məzhəb başqa bir şəxs
tərəfindən meydana gəlmişdir?