Page 76 - Islamic Studies 07
P. 76
İxlas və riya / 75
yaxşı olsun, istər pis) əməl formasında gerçəkləşməsədə, qəlbin
dərinliklərində kül altda olan köz kimidir, küləyin əsməsini gözləyir
ki, alovlanıb ətrafını da yandırsın, yəni şərait yaranarsa, fikir əməli
olaraq reallaşacaq.
2)Hüquqi cəhətdən belə bir asılılığın ədalət normalarına zidd
olması mümkündür. “Qurani-Kərim”də bu barədə də buyurulur:
“...Heç bir günahkar başqasının günahını daşımaz ...”(«İsra»-15).
“Hər kəs öz əməlinin girovudur!” («Muddəssir»-38).
Bundan əlavə hüquq elmində günah etmək niyyəti və cinayət
fikri cinayət sayılmadığı halda, necə ola bilər ki, insan yalnız
niyyətinə görə (yaxşı, yaxud pis) şəri cəhətdən məhkum olunsun və
ya mükafatlandırılsın?
Bu suala cavab olaraq deyilməlidir:
Cinayəti düşünmək, yaxud onu həyata keçirənə fikrən dəstək
vermək, əlbəttə, cinayət sayılmır, lakin güclü əxlaqi təsirlərə
malikdir. Məsələn, günahsız bir insanın öldürülməsinə razılığını
bildirən, şübhəsiz, qatillərlə həmfikir sayılır.
İnsanın hüquqi məsələdə cinayəti inkar etməsi kifayət qədər
dəlil-sübutun olmamasından irəli gələ bilər, lakin yaradılış qayda-
qanunundan qaçmaq qeyri-mümkündür:
“Sənin hakimiyyətindən boyun qaçırmaq olmaz.”
Allah Təala “Qurani-Kərim”də buyurur:
“ Özlərindən sonra (aciz və) zəif övladlar qoyub gedəsi olan
şəxslər, onlardan ötəri necə qorxurlarsa, (yetimlərdən ötrü də) o cür
qorxsunlar!...”(«Nisa»-9).
Ataların keçmişdə göstərdiyi amansızlığın gələcəkdə
övladlarını necə də haqladığını görürsünüzmü? Halbuki övladların
heç bir günahı yoxdur. Çünki bu, varlıq aləmində sabit olaraq
dəyişilməz qalan yaradılış qanun qaydasıdır. Onun təhqiqatı və
mühakimə qaydası adi məhkəmə orqanlarının mühakiməsindən tam